Тақырыбы: Қызым-қызғалдағым, ұлым-ізгі арманым.
Мақсаты: Оқушыларды қазақ қызы мен ер баланың бойына тән өнерлік тәлімдік қасиеттермен таныстыру, мұны ұлттық салт-дәстүр, әдет-ғұрыптармен байланыстыра білу. Ұл бала мен қыз баланы бір-бірін шынайы құрметтеп, қастерлей білуге баулу, өзара сыйласымдылықты, достық қарым-қатынасты қалыптастыру; Оқушылардың бойында әдептілік қасиеттерді дамыту; Талғаммен киінуге, әсемдікке, сұлулыққа құштарлығын арттыру, яғни эстетикаға тәрбиелеу. 
Сабақтың түрі: Пікірталас.
Көрнекілігі: Слайд-шоу.
«Қыз өссе-елдің көркі, гүл өссе – жердің көркі».

«Қызға қырық үйден тыю, қала берсе қара күңнен тыю».

Сабақтың барысы:
Мұғалім сөзі: 
Құрметті ата-аналар, оқушылар! «Қызым – қызғалдағым, ұлым – ізгі арманым» атты ашық тәрбие сағатымызды ашық деп жариялауға рұқсат етіңіздер.
Қыз бен ер баланы тәрбиелеуге халқымыз ерте заманнан бері ерекше мән беріп келеді. Қыз бен ер баланы құрметтеп, олардың алдында дөрекі сөйлемей ізетті болуды, ер тұрманы әшекейленген сұлу жорғаларды қыздарына, қарындастарына, мінгізуді, киімнің сәндісін, алтынды бұйымдардың жақсысын қыздарына тарту етуді дәстүрге айналдырды. Жиын тойларда қыз баланы әр уақытта сыйлы орынға отырғызған. Жаңа түскен келіндер қайынсіңілілерін, қайындарың атымен атамай, еркелетіп «Еркежан», «Шырайлым», «Төре жігіт» деген сияқты аттар қойған. Жалғыз келе жатқан қызды көрсе оған қорған болып, баратын жеріне шығарып салу әрбір ер адамның парызы болып келген. «Қыз өссе-елдің көркі, гүл өссе – жердің көркі» дей отырып, осы қызғалдақтай болып өсіп келе жатқан гүлдің мезгілсіз солып қалмауына қамқорлық жасаған. 
Міне, біздің ата – бабаларымыз осындай тәрбиелік мәні зор әдет-ғұрыптарды атадан балаға мұра етіп қалдырып келді. Қыз бен ер баланың тәрбиесіне бүкіл ел болып, сонымен бірге ата-анасы да үлкен мән берді. Олар қыздарын тұрмыстық мүліктерді даярлауға үйретіп, жүн түту, жіп иіру, кесте тігу, құрақ құрау, оюлап киіз басу, кілем тоқу, арқан есу, көрпе көктеу т.б өнерді олар бөгде босағаға бармай тұрып- ақ үйреткен. 
Қыз емес, қыздың аты қызыл алтын-
Көрінер толған айдай жүзі жарқын
Үлкеннің алдын орап сөз сөйлемес.
Халқының сақтай білген ізгі салтын, - деген өлеңдегідей қыздарымыз апаларының өнегелі істерін өз бойларына дарытып өссе екен дейміз. 
Бұрын оқымаған, тіптен хат та танымайтын қыздарымыз асыл қасиетті, жан дүниесі нәзік, адал махаббат иесі болғандықтан, ешқандай байлыққа, асыл мүлік жиһаздарға қызықпағандығын жыр дастандардан көреміз. Қазақ қыздары мен ер балалар махаббат атты асыл сезімді аса бір қастерлеген, аялаған. 
Әсіресе қыздар мен ер балалар өз ұлтын, ана тілін сүйіп қастерлегенде ғана атадан балаға әлім – сақтан бері мирас болып келе жатқан ізгі қасиеттерді ата – анасы, үлкенді сыйлау, кішіге қамқорлық, мейірбандық, инабаттылық, ізеттілік басқа да әдет-ғұрыптар қалыптасары сөзсіз. 
Ата –бабамыз қыз бен ер бала тәрбиесіне көңіл бөліп, оның үй ішінде өзін ұстауына зор көңіл бөлген. 
Қыз бен ер бала ізетті, инабатты, асыл жан етіп, ісіне көркі сай шебер етіп тәрбиелеу, қыз сыйлау халқымыздың қанына сіңген қасиет, оларды айналадағы адамдармен қарым-қатынас жасай білуіне көңіл бөле отырып, оларға нәзіктік пен сүйкімділік қасиеттерін арта білген. 
Қазақ халқы бала тәрбиесіне өте көп көңіл бөлген. Ана – барлық өмірдің бастауы. Ол адамды өмірге әкеледі. Ол адамды адам етіп тәрбиелейді, ана тілінде сөйлейді. Сондықтан бүгінгі қыздарыңызды және ұлдарыңызды тәрбиелеу ананың және әкенің міндеті. Халқымыз «Қызға қырық үйден тыю, қала берсе қара күңнен тыю» деген мақалға қаншама философиялық ой сыйғызған. Яғни, қыз бала мен ер бала тәрбиесіне тек қана анасы, әкесі жауапты емес, бүкіл ауыл, ел жауапты болып отыр. 
Адам табиғатында өзіне түсініксіз көптеген сұрақтар бар. Ол сұрақтарды кімнен сұрарын білмейді де, көптеген қателіктерге ұрынады. 
Мектеп жасындағы қыз бала мен ер бала тәрбиесін негізінен үш кезеңге бөлуге болады.
а) Бастауыш сыныптар кезеңіндегі тәрбиенің мақсаты-тазалыққа, ұқыптылыққа, жинақтылыққа үйрете отырып, баланың көп білуге құштарлығын арттыру. 
ә) 5-8 сыныптар арасында алғашқы кезеңдегі тәрбие түрлері ары қарай дамытыла түседі. Бұл тұста жас ерекшелігіне қарай қыз бала мен ер бала анасынан ешнәрсе бүкпейді. Қит еткен нәрсенің бәрін анасына, әкесіне айтып келеді. Сол шыншылдығы мен ашықтығын пайдаланып, баланың келешегіне ең керекті нәзіктік, ілтипаттылық, үлкенді сыйлау, кішіге қамқор болу, тұрақтылық сияқты мінездерді қалыптастыру – басты борыш. 
б) 9-11 сыныптарда әр бір қыз балаға және ер балаға ата-анасын, туыстарын, ұстазын сыйлап, қадірлей білуді үйреткен, болашақта одан елін, жерін, халқын сүйетін, өз шаңырағын ардақтайтын, балаларын жақсы көретін мейірімді ана , әке шығары сөзсіз. 
Ал, қазір жасыратын не бар, бұрын дәстүрімізде болмаған сүреңсіз жағдайлар бой көрсетуде. Соңғы кезде бала тәрбиесіне, соның ішінде қыз бала мен ер бала тәрбиесіне қоғам кінәлі деген сөз жиі айтылады.
Ал осы қоғам сіз бен бізден, ата-аналар мен ұстаздардан, тәрбиешілерден құралмай ма? Қазіргі кезде тәрбиеге не әсер етуі мүмкін? Ал қазіргі заманда бала тәрбиесіне тек қана ана, әке емес, радио мен теледидар, газет-журнал, кітаптар мен кинолар, дискотекалар жан-жақтан әсер етуде. Бұлтәрбиеніңжағымдыжақтары да, жағымсызжақтары да толыпжатыр. Ата-аналарыкүнұзақжұмыста, бала тәрбиесінебөлінетінуақыткүннен-күнгеазайыпбарады. 

Қазақотбасындақызбаланықалайтәрбиелегенекен, соғантоқталайық. 
Слайд көрсетіледі.

Халқыныңсақтайбілгенізгісалтын-дегендей, біздіңхалқымыздақыздегенсөздіңөзіәдеміліктің, әідептіліктің, жан-жақтысұлулықтың символы ретіндеқолданылады.
«Қыздыңжиғанжүгіндей», «Қыздыңтіккенкестесіндей» дегенсияқтытеңеулерқызбаланыңұқыптылығын ,шеберлігінкөрсетеді. «Қыз- елдіңкөркі, гүл – жердіңкөркі » деген де мақал бар. Осыныңбәрі де қызбаланыңсүйкімділігінен , жаныныңнәзіктігінен , әрііскеталапты да алғырлығынан , өнер- білімгебейімтұратынсергектігіненшыққансөздерболсакерек. Халқымызқызбаланыардақтапұстайды, оғанқаттысөзайтпай, мәпелепөсіреді.
2- оқушы:
Қазақотбасындағықыз бала тәрбиесіндеұл бала тәрбиесінеқарағанда ,біразерекшеліктердің бар екенінбілеміз. Себебі, бүгінотбасындаеркелетіпұстапотырғанқызбалаларымыздыңкүніертеңбойжетіпөскенсоң, өзгешаңырақтыңтүтінінтүтетіп, ошағыныңотынжағатынәйел, анаболатынынайтсақ та жеткілікті.
3- оқушы:
Қазақхалқы «Қыз» дегенсөздіңөзінәдеміліктің, әдептіліктің, инабаттылықтың, сұлулықтыңбелгісідептаныған.
Халқымыздыңхалықауызәдебиетіндекөптегенақындарымызқызғадегенкереметсуреттемелерберген.
Сондай-аққызбаланыңұқыптылығын, шеберлігін, сүйікімділігін, жаныныңнәзіктігін, өнер, білімгебейімтұратынынжоғарыбағалап, оныңолқасиеттерібейнелісөздерарқылыерекшекөрсеткен.
4-оқушы:
Қыздарымызғатәннәзіктік, сұлулық, ұяңдық, ибалық, сыпайылық, әдемілік, ұялшақтық, мығымдық, өнерпаздық, іскерлік, шеберлік, руханибайлық, ақниет, сүйіспеншілік, махаббатмұратынажетуденталабы, намысы, қайрат-жігері, бәрінен де ар тазалығытән. Осындайқасиеттерімен де қазаққыздарызортағылымиесі!
5-оқушы:
Қыз бала тәрбиесіндеананыңорныерекше. Анақыз бала тәрбиесіндеәкегеқарағандаерекшеқызмететеді. Қыз бала анағабіртабанжақынғой. Басқаұлтқақарағандабіздіңқазаққыз-келіншектердіңбойындаізеттілік, ар-ұят, ұялшақтық, үлкенгеқызметкөрсету, үлкеналдынкесе-көлденеңкесіпөтпеу, жанашуқасиеттерібасымырақсияқты. Осындайқызбалағатәнқасиеттердіқызыныңбойынасіңіретінеңбірінші- оланасы. Қызбаланыжастайынанүйсыпыруды, яғниүйді таза ұстауға, төсекжинауға, ас пісіру, шәйқұю, кестетігу, тағыбасқажанұяныңүйжұмысынаүйретудеанасы мен әжесіөзміндеттерінеалған.
6- оқушы:
Ия, біздіңхалқымыз ер баланыертеңгімұрагерсанағанымен, қызбаланыоларданәсте кем көрмеген. Көпжағдайдақыз бала тәрбиесінеайрықшакөңілбөлген, ата-аналар, тіптіұлдарынангөріқыздарынерекшежақсыкөріп, еркелетіп, еркінөсірген. Қазақотбасында, мысалыұлдыжазалау, шектеншығып бара жатқанәкесінің, яки ағасыныңондайтентеккеқамшыжұмсап, қайырыпалғанкездеріжиікездессе, алқыздыжазалаукездеспейтінқұбылысдесек те болады. Керісінше, әкесі мен ағаларқыздардыерекелетіп «Өрісіңдікеңейтеді» депәлпештепөсірген.
7-оқушы:
Бабаларымқыздардықадірлеген,
Қызбаладанбасталарөмір-терең.
Ауылкөркіқызболып, әнайтылып,
Күнболмағансаздыкүйтөгілмеген. 
Әрине, кемшілік те сыналады,
Қыздарымөкпелемейұғар оны.
Ұлдарға да тағатынмініміз бар,
Көңілге ап жүрмесіншіұлдар оны.
8-оқушы:
Бізқызбойынанненікөргімізкеледі: нәзіктік пен сұлулықты, ұяңдық пен инабаттылықты, сыпайлықты, әдемілік пен ұялшақтықты, өнерлік пен іскерлікті, шеберлік пен ақниеттілікті, ақкөңілқасиеттерді.
Қыздықандайжақсықасиеттергетеңеген (сызбакөрсетіледі).
9-оқушы: 
Қазақеліқыздысұлулық, әдептілікжәненәзіктікбелгісідепбілген. Қыздыкөктемніңкүлімдегенкүнінетеңеген. Қыздысән мен әсемдіктіңнышанытұтқан. Қыздарпәкмахаббаттыңиесідепбілген, оғандәлелкешегіөткенҚызЖібек, Еңлік, Баянсұлулардыңсүйіктілерінедегенмахаббаты. Қыздықұлпырғанәдемігүлдергетеңеген.
Гүлқайзаманда да екіғашықтыңарасындаемеурінбілдіретін ,тұспалжасайтын , жүректіңсөзінсөйлейтінтеңдессізқызметатқаратынәдемілікретіндесұлулықтың символы. Құпиясезімтүсініктіңқұралыкім оны білмейді.Құшағыгүлге толы ару қандайәдемі!
 

Әр гүлдің атыны байланысты өзіне тән мазмұны бар.

Астра- бүкпе ой

Сарғалдақ(анемон)-жалғыздық

Валериан- жеңілдік

Жасмин- құрмет

Камелия- тектілік

Қоңырау бас-дөрекілік

Ландыш- бақыттың оралуы

Қызғалдақ – түсінісу

10- оқушы: 
Қыздар деген қызыл гүл ғой,
Өсіп тұрған бақтағы.
Қыздар деген жігіттердің ,
Асыл арман, ақ таңы.
Қыздар деген әсем ән ғой,
Қыздар деген бақыт құсы-

Қазақтың жігіттері қандай болу керек?

Нағыз жігіт – қорған болар халқына, 
Нағыз жігіт - берік болар антына.
Нағыз жігіт – жалғастырып дәстүрді, 
Адал болар ата-баба салтына – дей келе біз де ұлдар жайлы өз ой –толғаныстарымызды ортаға салсақ деп едік. 
11 – оқушы:
Иә, бүгін мектеп партасында отырған ұл бала- ертеңгі жігіт, ер азамат. Ал, азаматтың жүгі ауыр. Себебі, «Мен қазақпын» дейтін азамат өзінің шықан тегін, кіндік кесіп, кір жуған ата жұртын қастерлеп, жеті атасын жадында тұтуы шарт. «Жеті атасын білген ұл, жеті рулы елді біледі» -деп атамыз қазақ тегін айтпаған.
12-оқушы:
Өткенімізді қарап отырсақ, ел бастаған көсем де, ділмар шешен де, ақиық ақын да, ел қорғаны батыр да, осы жігіттерден шықан. 
13-оқушы:
Иә, алысты жақын тұтқан, жақынды бауыр тұтқан, туыстық желіні үзбеген, береке -бірлікті бұзбаған, «қыздың жолы жіңішке» деп, қарындасын хан көтеріп сыйлай білген де қазақтың қара домалақ ұлдары.
14-оқушы:
Қырандай алғыр, сұңқардай өр, арыстандай айбатты, жолбарыстай қайратты, қасқырдай өжет, қабыландай сұсты, нардай төзімді, құландай сүйікті, жылқы мінезді жігіт болу керек.
15-оқушы:
Әзілімізді ұға алатын, қиындықта, сыналатын,
Қыздарды сыйлай білетін, 
Жөн сөзді тыңдай білетін:
Қырандай алғыр, 
Сұңқардай өр,
Жігітке қатысты сөздер
Көсем жігіт- ел басқаратын жігіт.

Шешен жігіт – дау шешетін тұлға.

Батыр жігіт – еліне қамқор жауына алаберген жігіт.

Өнерлі жігіт – мың құбылтып ән салып, күмбірлеген күй тартатын. 

Сері жігіт – аттың жүйрігін мінеді.

Ер қаруы – бес қаруды сайлады.

Қыздар мен ұлдар бір – біріне өз тілек сөздерін айтып өтеді.

Қорытынды:

Мұғалім: Құрметті ата-аналар және оқушылар. Бүгінгі тәрибе сағатынан соң кейбір оқушылар өз бойындағы кемшіліктен арыла білуі керек, бүл әрбір адам болам, азамат болам деп құлшынған жанның қолынан келер нәрсе. Бүгінгі бозбала –ертеңгі қамқор әке, баланың панасы, әулеттің тірегі, бүгінгі бойжеткен -ертеңгі аяулы ана, ақылшы әже, әулеттің ұйтқысы. Қыздарымыз қызғалдақтай құлпыра берсін, ұлдарымыз ізгі армандарымызды орындай берсін деген тілекпен бүгінгі тәрбие сағатын тәмәмдаймыз. Келгенқадамдарыңызғагүлбітсін!